Chùa Dơi Sóc Trăng còn gọi chùa Mã Tộc (hay chùa Mahatúp) là quần thể kiến trúc đẹp mắt, và là ngôi chùa duy nhất thờ Phật Thích Ca của cộng đồng dân tộc Khmer sinh sống trên địa bàn tỉnh. Sỡ dĩ có tên chùa Dơi là vì khuôn viên chùa là nơi sinh sống của bầy dơi đông đúc.
Lịch sử Chùa Dơi Sóc Trăng
Theo thư tịch cổ còn lại có ghi chép: Chùa được khởi công xây dựng vào từ năm 1569, cách nay đã hơn 440 năm. Từ đó đến nay chùa được trùng tu nhiều lần. Năm 1960 Chùa sửa chữa lớn ở chánh điện. Năm 1999, Chùa Dơi Sóc Trăng đã được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.
Đến năm 2008, Chùa Dơi Sóc Trăng bị cháy ngôi chánh điện. Vào tháng 4 năm 2009, chánh điện chùa đã được phục chế lại như cũ. Năm 2013, khu du lịch Chùa Dơi Sóc Trăng được đưa vào hoạt động, nằm phía đối diện cổng chùa, có bãi đậu xe rộng rãi, và các dịch vụ tiện ích khác như nhà hàng, xe điện...
Kiến trúc Chùa Dơi Sóc Trăng
Chùa Dơi Sóc Trăng có kiến trúc Khmer cổ, chánh điện được xây lại bằng gạch, mái lợp ngói, bốn đầu mái cong vút chạm trổ hình rắn Naga, trên đỉnh mái có một ngọn tháp nhọn. Bao quanh chánh điện là các hàng cột đỡ, mỗi cột có một tượng tiên nữ Kemnar chắp hai tay trước ngực...
- Trong chánh điện có pho tượng Phật Thích Ca bằng đá nguyên khối đặt trên một tòa sen cao khoảng 2m và một pho tượng miêu tả Đức Phật cưỡi trên rắn thần Muchalinda. Khắp trên các bức tường là những bức tranh miêu tả cuộc đời Đức Phật, từ lúc ra đời cho tới khi được khai minh rồi nhập Niết bàn. Đặc biệt, trong Chùa Dơi Sóc Trăng còn lưu giữ các bộ kinh ghi trên lá cây thốt nốt, và những hiện vật quý hiếm mang giá trị đặc sắc về văn hóa tín ngưỡng của vùng đất Nam Bộ.
Bên ngoài chánh điện của Chùa Dơi Sóc Trăng là khuôn viên xanh mát rợp bóng cây cổ thụ, không gian mát mẻ, thanh tịnh. Trong khuôn viên còn có xây nhiều bảo tháp chứa di hài các sư trụ trì chùa, và nhà hội Sa La với kiến trúc kiểu nhà rông, làm nơi nghỉ ngơi, tu học của các sư sãi...
Ngoài ra, phía sau Chùa Dơi Sóc Trăng có những ngôi mộ kỳ lạ, trên mỗi mộ có vẽ hình 1 con heo, đây là những con heo 5 móng (heo thường chỉ có 3 móng) được các nhà sư nuôi trong chùa, và khi chết chúng được chôn tại đây. Hiện chùa vẫn còn nuôi 4-5 con heo 5 móng.
Loài dơi ở Chùa Dơi Sóc Trăng
Dơi trong chùa thuộc loại dơi quạ to con, trọng lượng từ 1 - 1.5kg với sải cánh rộng đến 1.5m, chúng có 2 màu vàng-đen trông bắt mắt. Tuy là loài động vật ăn hoa quả nhưng đàn dơi này không bao giờ ăn quả chín trong vườn Chùa Dơi Sóc Trăng, mà thường bay đi xa để kiếm ăn.
- Mặc dù ở Sóc Trăng cũng có nhiều ngôi chùa thanh tịnh khác với vườn cây bóng mát, nhưng việc bầy dơi này chỉ chọn Chùa Dơi Sóc Trăng làm nơi cư trú là điều dường như vẫn còn bí ẩn. Chúng chỉ đậu trên những tán cây trong khuôn viên chùa, tuyệt nhiên không đậu ở bên ngoài.
Ban ngày, đàn dơi treo mình lủng lẳng trên các cành cây như những chùm trái chín. Khoảng 6h chiều, chúng bay đi kiếm ăn và quay về vào khoảng 5h sáng hôm sau. Và kỳ lạ thay, khi bay đàn dơi lượn vòng chứ không bay thẳng qua nóc ngôi chính điện của Chùa Dơi Sóc Trăng...