Cách Hà Nội khoảng 80km, đi xe khoảng 2 giờ, đầm Vân Long (xã Gia Vân, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) rất thích hợp cho những người ít thời gian, chỉ có thể đi du lịch ngắm cảnh trong một ngày.
Đầm Vân Long không phải đầm tự nhiên mà được hình thành từ việc đắp tuyến đê dài hơn 30km phía tả ngạn sông Đáy nhằm ngăn lụt lội. Từ đó biến Vân Long thành một vùng đất ngập nước rộng mênh mông, có những đảo đá, hang động tuyệt đẹp.
Đầm có diện tích gần 3.500ha, là khu bảo tồn thiên nhiên ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ. Vân Long hiện đang có hàng ngàn động, thực vật, thủy sinh lưu trú, trong đó nổi bật là loài linh trưởng voọc quần đùi (đang có nguy cơ tuyệt chủng trên thế giới).
Để đến Vân Long, từ Hà Nội bạn xuôi theo con đường quốc lộ 1A, qua Phủ Lý đến ngã ba Gián Khẩu, rẽ trái chạy theo đường vào Nho Quan đến xã Gia Vân, huyện Gia Viễn. Đầm Vân Long nằm ngay dưới chân đê (có bảng hướng dẫn tại đây).
Tại đây, ban quản lý bán vé cho khách thuê thuyền đi tham quan theo 2 hướng. Hướng chính là đi tới Kẽm Trăm - Hang Bóng với nhiều cảnh đẹp. Hướng thứ hai, nếu là người yêu sinh vật bạn có thể gặp được voọc quý hiếm ra phía ngoài đầm uống nước hay chuyền cành.
Mỗi hướng đi mất khoảng 1 giờ đến 1 giờ 30 phút, giá vé người lớn khoảng 75.000 đồng/khách. Do thuyền nhỏ và nhẹ nên thường là đi hai người một thuyền.
Ngoài ra còn một điểm đến rất thú vị, đó là vườn cò cách bến thuyền khoảng 2km về phía Tây.
Còn nếu đi nghỉ dưỡng, bạn có thể chọn điểm nghỉ ngơi ở khu sinh thái Vân Long. Từ khu nghỉ dưỡng này, có thể đi tới suối nước nóng Kê Gà, rừng quốc gia Cúc Phương, thắng cảnh Tam Cốc, Bích Động, Tràng An... bằng xe.
Đến với Vân Long, bạn sẽ có những cảm nhận về một vịnh không sóng với mặt nước phẳng và trong như gương, hiện rõ nét những lớp rong rêu bên dưới. Nếu đi thuyền, khoảng một giờ là bạn có thể tham quan sơ lược hết đầm, đầu tiên là thuyền đi xuyên qua những khe núi, hai bên là những vạt cỏ cao. Vân Long có trên 30 hang động đẹp, nhiều hang động lớn đang đưa vào điểm tham quan du lịch (vào mùa nước cao, có một số hang không thể vào được) như: Hang Cá, hang Bóng, hang Rùa, hang Chanh...
Sau khi đi xuyên qua những ngọn núi, bạn sẽ đến hang Cá, đây là một hang nửa chìm nửa nổi, dài 250m, cao 8m, rộng 10m, mở ra thành một động rất đẹp. Hang nằm dưới chân núi, nên sau khi xuyên qua hang, sang phía bên kia thì bạn sẽ thấy một một thung lũng nhỏ có núi bao quanh, nếu may mắn - thường là đi vào buổi chiều (khoảng 15:30 - 16:30) thì cơ hội được thấy voọc chuyền cành và cò bay về cao hơn đi buổi sáng.
Đầm Vân Long hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp tự nhiên, vắng vẻ và tĩnh lặng, vì vậy khi đến đây, bạn không nên cười nói ồn ào, phá vỡ cảnh quang yên tĩnh của đầm. Nếu bạn là người thích chụp ảnh, nên trao đổi trước với lái thuyền để họ giúp bạn đi đủ các điểm trong khu Vân Long (sẽ dài khoảng 2 giờ).